Listopad to miesiąc, kiedy większość jeży już zapadła w sen zimowy. Jednak na 10 listopada obchodzone jest ich święto. W Nadleśnictwie Ciechanów (RDLP w Olsztynie) uczczono to święto i obdarowano jeża jeże prezentami.

Przy leśniczówkach, siedzibie nadleśnictwa, Przedszkolu Samorządowym im. Misia Uszatka oraz kilku innych wybranych punktach już w połowie października zostały umieszczone domki hibernacyjne dla jeży. Domki zostały przekazane przez twórców: przedszkolaki, uczniów i pracowników nadleśnictwa.

W Polsce występują dwa gatunki: jeż wschodni (Erinaceus concolor), zamieszkujący tereny niemal całej Polski oraz jeż europejski lub zachodni (Erinaceus europaeus), którego granica zasięgu przebiega przez Śląsk, Ziemię Lubuską oraz Pomorze Szczecińskie. Jeże są największymi ssakami owadożernymi w kraju. Długość głowy i tułowia osiąga 20-30 cm, posiadają krótki 2-5 cm ogonek, mogą ważyć 0,6 - 2 kg. Ich ubarwienie ma kolor szarobrunatny a po stronie brzusznej biało-szary lub brunatny.

W Polsce występują dwa gatunki jeży: wschodni (Erinaceus concolor) i europejski (Erinaceus europaeus). Długość ich ciała sięga do 30 cm, a waga waha się w zależności od pory roku. Przed hibernacją może to być nawet 2 kg, a po przezimowaniu spaść o ponad połowę.

Lato jest porą, kiedy jeże intensywnie żerują, aby zgromadzić zapasy tłuszczu przed zapadnięciem w sen zimowy. Drapieżniki te chętnie zjadają owady, dżdżownice, a nawet jaszczurki, węże (są do pewnego stopnia odporne na jad żmij), niewielkie gryzonie czy jaja ptaków. W poszukiwaniu pokarmu jednej nocy są w stanie przejść nawet 3 km.

Wyobrażenie o tym, że na grzbiecie noszą jabłka mija się z prawdą, co nie oznacza, że jeże nie wzbogacają swojej diety o owoce. Wizerunek jeża z jabłkiem na grzebiecie jest bardzo silnie utrwalony, gdyż powstał już w starożytności. I na pewno nie żywią się mlekiem krowim, dorosłym jeżom może ono zaszkodzić.

Gdy temperatura otoczenia spada do ok. 10⁰ C jeże zaczynają odczuwać senność, która związana jest ze spowolnieniem funkcji życiowych, m.in. szybkości pracy serca, przemiany materii i oddech. Wtedy poszukują odpowiedniego miejsca do przezimowania. Chętnie wybierają sterty liści, gałęzi i nory innych zwierząt. W czasie snu zimowego liczba uderzeń serca spada ze 180 do 20 na minutę. Jeże śpią zwinięte w kulkę, łapki i pyszczek mają wtulone w brzuch.     

Jak pomóc jeżom w tym ciężkim dla nich okresie?

- warto zostawić w ogródkach niezagospodarowane fragmenty,

- pod ogrodzeniem można zostawić trochę wolnego miejsca, tak by jeże i nie tylko mogły do niego wchodzić (jeże żywią się ślimakami, więc na ich obecności skorzystają rośliny),

- pozostawmy w swoim ogrodzie opadłe liście oraz gałęzie, to idealne miejsce na sen zimowy,

- wypalanie pozostałości po jesiennych porządkach, może być zabójcze dla jeży, unikajmy tego,

- już z kilku desek można zbudować domek hibernacyjny dla jeży, będzie on bezpieczny i ciepły dla przyszłego lokatora.

- dawniej używano krwi, części ciała i prochów jeża do produkcji lekarstw. Tylna ćwiartka tułowia zwierzęcia zmieszana ze smołą lub żywicą miała działać na porost włosów;
- uważano, że jeż przynosił szczęście, jeśli zamieszkał w okolicy domostwa;
- w Rzymie w IV w p.n.e. jeże były hodowane na mięso i igły, które wykorzystywano jako wrzeciono;
- igły jeża znalazły zastosowanie m.in. jako igły prosektoryjne. Zamocowane na wymionach bydła miały również odzwyczajać cielęta od picia mleka;
- jeśli spotkamy na spacerze jeża pamiętajmy, by go nie niepokoić i nie odciągać od ważnych czynności, w tym zdobywania pożywienia. Przestraszony lub zaniepokojony jeż zastyga w bezruchu zwinięty w kulkę na dłuższy czas. Jeże to zwierzęta prawnie chronione.