Wiadomości
wszystkie„…szukać Ciebie trzeba wśród gwiazd…” . Wspomnienie Zyty Edyty Połom - Brzozy
„…szukać Ciebie trzeba wśród gwiazd…”
wspomnienie absolwentki tucholskiego liceum ogólnokształcącego w Tucholi, aktorki Zyty Edyty Połom - Brzozy,
ps. Połomska, dwukrotnej laureatki „Złotej Maski”
W czwartek 9 czerwca 2016 r. w Książnicy Tucholskiej odbyła się lekcja historii regionalnej poświęcona osobie niezwykłej, znanej w świecie artystycznym, a jednocześnie mało znanej w naszym środowisku szerszym kręgom – aktorce teatralnej - Zycie Połom – Brzozie, ps. Połomska. Pomysłodawcą i głównym organizatorem było Borowiackie Towarzystwo Kultury, które do współpracy zaprosiło Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Bartłomieja Nowodworskiego w Tucholi i Miejską Biblioteką Publiczną w Tucholi im Aleksandra Janty-Połczyńskiego. Zadanie dofinansowaniem w ramach zadań wsparł Powiat Tucholski.
Zyta Połom-Brzoza, ps. Połomska urodziła się w 16.08.1931 r. w Leśnie w Borach Tucholskich. Była młodszą córka Bronisławy z domu Kowalskiej, urodzonej w Kiełpinie pod Tucholą i Józefa Połoma urodzonego w Czersku. Zawsze z wielkim przejęciem opowiadała
o swoich rodzinnych stronach. Kochała to miejsce, pomimo, że właśnie tam rozegrała się największa tragedia Jej życia. Tam, w czasie okupacji, pod Czerskiem, Niemcy rozstrzelali Jej ojca. Brata wywieziono na roboty, a Ona sama i Jej matka znalazły się w obozie
w Potulicach. Tam je rozdzielono, przenosząc matkę do innego obozu. Wygłodzoną i ciężko chorą udało się wykupić z obozu. Okres obozowy był dla Niej traumatycznym przeżyciem. Jeszcze w latach 80. zawsze w kieszeni miała kawałek chleba z obawy przed głodem.
Po maturze zdanej w tucholskim liceum ukończyła Akademię Ekonomiczną w Poznaniu, ale to teatr stał się prawdziwą miłością Jej życia. Zadebiutowała w 1955 r. na deskach teatru
w Zielonej Górze rolą Zofii w sztuce J. Lutowskiego „Ostry dyżur”. Grała z Henrykiem Machalicą, Zdzisławem Wardejnem, Jerzym Kiszkisem, Haliną Winiarską. W tym teatrze spędziła sześć lat wcielając się w rolę Mirry w „Achillesie i pannach”, Ksantypy w „Obronie Ksantypy”, Diany w „Fantazym” czy Kaśki w „Szkole żon”. W 1962 r. zagościła na dwa sezony w teatrze w Białymstoku, skąd w 1964 r. przeniosła się do Lublina. Tu, w Teatrze im. Juliusza Osterwy, rozpoczął się dla Niej złoty okres. Dwukrotnie otrzymała Złotą Maskę: w 1965 r. oraz w 1971/72r. za wysokie osiągnięcia artystyczne. Została odznaczona Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi. Otrzymała Srebrny i Złoty Medal „Zasłużony dla Lubelszczyzny”, nagrodę Wojewody Lubelskiego, nagrodę kulturalną za szczególne osiągnięcia w twórczości artystycznej. W pamięci widzów zapisały się między innymi takie role, zagrane w lubelskim teatrze, jak: Podstolina w „Zemście”, Pilar w „Komu bije dzwon”, Orgonowaw „Damach i huzarach”, Gertruda w „Hamlecie”,Czepcowa w „Weselu” (reż. I. Gogolewski). Grała w filmach (np. „Pogranicze w ogniu") i sztukach telewizyjnych. Przyjaźniła się z wieloma znamienitymi ludźmi teatru (I. Gogolewski, K.Łaniewska).
Zmarła 9 stycznia 2015 r. Spoczęła na tucholskim cmentarzu. Wróciła w rodzinne strony tak jak chciała.
Maria Ollick
Wszystkich zdjęć: 7