Wiadomości
wszystkie
Wspomnienie Zyty Edyty Połom-Brzozy
Zyta Edyta Połom – Brzoza ps. Połomska (1931 – 2015)
Urodziła się w 16.08.1931 r. w Leśnie w Borach Tucholskich. Była młodszą córka Bronisławy z domu Kowalskiej, urodzonej w Kiełpinie pod Tuchola i Józefa Połoma urodzonego w Czersku. Zawsze z wielkim przejęciem opowiadała o swoich rodzinnych stronach. Kochała te miejsce, pomimo, że właśnie tam rozegrała się największa tragedia Jej życia. Tam, w czasie okupacji, Niemcy rozstrzelali Jej ojca. Brata wywieziono na roboty, a Ona sama i Jej matka znalazły się w obozie w Potulicach. Tam je rozdzielono, przenosząc matkę do innego obozu. Wygłodzoną i ciężko chorą udało się wykupić z obozu. Okres obozowy był dla Niej traumatycznym przeżyciem. Jeszcze w latach 80. zawsze w kieszeni miała kawałek chleba z obawy przed głodem. Razem z matką zamieszkały w Tucholi. Po maturze zdanej w tucholskim liceum ukończyła Akademię Ekonomiczną w Poznaniu, ale to teatr stał się prawdziwą miłością Jej życia. Zadebiutowała w 1955 r. na deskach Teatru im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze rolą Zofii w sztuce J. Lutowskiego „Ostry dyżur” w reżyserii J. Witkowskiego. W tym teatrze spędziła sześć lat grając wspaniałe role (Mirra w „Achillesie i pannach”, Ksantypa w „Obronie Ksantypy”, Diana w „Fantazym” czy Kaśka w „Szkole żon”). W 1962 r. zagościła na dwa sezony w Państwowym Teatrze im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, skąd w 1964 r. przeniosła się do Lublina. Tu, w Państwowym Teatrze im. Juliusza Osterwy, rozpoczął się dla Niej złoty okres. Dwukrotnie otrzymała Złotą Maskę: w 1965 r. za rolę Elizy w „Aktorze” C. Norwida oraz w 1971/72r. za wysokie osiągnięcia artystyczne. W 1979 r. została odznaczona Srebrnym, a w 1989 Złotym Krzyżem Zasługi. W 1976 r otrzymała Srebrny Medal „Zasłużony dla Lubelszczyzny”. W 1984r. uhonorowano Ją Złotym Medalem „Zasłużony dla Lubelszczyzny”, w 1996 r. – nagrodą Wojewody Lubelskiego, a w 2001 r. nagrodą kulturalną za szczególne osiągnięcia w twórczości artystycznej. W pamięci widzów zapisały się między innymi takie role zagrane w lubelskim teatrze, jak: Podstolina w „Zemście” (reż. K. Braun), Pilar w „Komu bije dzwon” (reż. L. Zamkow), Orgonowa w „Damach i huzarach” (reż. J. Rakowiecki), Gertruda w „Hamlecie” (reż. I. Babel), Czepcowa w „Weselu” (reż. I. Gogolewski). Zagrała też w serialu „Pogranicze w ogniu”, w filmie „Zakole” oraz w sztukach w teatrze telewizyjnym. Przyjaźniła się z wieloma znamienitymi ludźmi teatru. Zmarła 9 stycznia 2015 r. w Lublinie. Spoczęła na tucholskim cmentarzu. Tak jak chciała -wróciła w rodzinne strony.
M. Ollick (podstawie wspomnień Grażyny Jakubeckiej aktorki Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
Mat. nadesłane
Foto: Instytut Teatralny
Wszystkich zdjęć: 5
